Architectuur
Stichting Voorbereiding Pallas-reactor (PALLAS) en bouwconsortium ICHOS, met hoofdarchitect Royal HaskoningDHV, zijn bij de architectuur uitgegaan van een combinatie van maatschappelijke wensen, duurzaamheidsaspecten en de kernwaarden van PALLAS.
Wie eind jaren 20 op de Energy & Health Campus loopt, zal verbaasd zijn. Bezoekers en medewerkers zullen de natuur ervaren en niet de beklemming van een streng beveiligd terrein. Ze zullen zich welkom voelen door de open en ordelijke structuur van de gebouwen. Het ontwerp is innovatief en duurzaam en past naadloos in het mooie duinlandschap van Petten. Het transparante kantoorgebouw met een bezoekerscentrum, het supportgebouw, de toren en het robuuste reactorgebouw met het L-vormig logistiekgebouw laten door de kleurstelling in de gevels aan de buitenkant zien wat er binnen gebeurt. De gevels harmoniseren met de steeds wisselende kleuren van de lucht en het landschap, en zijn daarmee een aangename aanvulling op de horizon. De gebouwen en de kleurstelling van de tussengelegen paden en wegen vormen één geheel, één familie. Ook voor het Nuclear Health Centre, een ontwerp van architectenbureau Broekbakema, is rekening gehouden met dezelfde ontwerp principes, waardoor dit gebouw onderdeel is van de familie.
Het ontwerp van de reactor
PALLAS heeft gekozen voor een pool-type reactor. Een veel gebruikte verbijzondering is een tank-in-pool type reactor. Het waterbassin biedt ruimte aan splijtstofelementen en regelstaven. De splijtstofelementen zijn verantwoordelijk voor het ontstaan van de neutronen bij de kernsplijting. De PALLAS-reactor wordt ontworpen om te opereren met laagverrijkt uranium, wat inhoudt dat de hoeveelheid uranium-235 (235U) minder dan 20% van de totale hoeveelheid gebruikt uranium (grotendeels 238U) bedraagt.
De voordelen van een ‘pool-type’ reactor zijn dat het waterbassin voor voldoende afscherming zorgt om tijdens normaal bedrijf veilig experimenten en isotopenbestralingen in of naast de reactorkern te kunnen plaatsen én dat er goed zicht is op experimenten doordat het water transparant is. De hoge dichtheid van de betonwanden van het bassin fungeert eveneens als afscherming om veilig te kunnen werken.
Veiligheid
Kernreactors moeten veilig worden bedreven. Daarvoor bestaan uitgebreide internationale en nationale wet- en regelgeving. Dit wil zeggen dat het beschermen van mens en milieu tegen de schadelijke invloed van ioniserende straling gedurende de gehele levensduur van een kernreactor voldoende gewaarborgd is. Hierop wordt streng toezicht gehouden. De levensduur van een kernreactor omvat het ontwerp, de bouw, de inbedrijfstelling, de bedrijfsvoering en tenslotte de buitengebruikstelling en ontmanteling.
Een kernreactor dient in essentie aan de drie volgende veiligheidsfuncties te voldoen:
1. Het beheersen van de reactiviteit;
2. Het koelen van de splijtstoffen;
3. Het insluiten van de radioactieve stoffen of splijtstoffen.
Bij PALLAS wordt veel aandacht besteed aan de veiligheid: van de reactorkern, maar ook van alle andere nucleaire systemen die nodig zijn om de reactor veilig te kunnen bedrijven. Zo zal het omhulsel van de reactor bestand moeten zijn tegen mogelijke gevaren van buitenaf, zoals vliegtuigongelukken of aardbevingen. Alle lessen uit het verleden (denk aan Fukushima en Chernobyl) zijn meegenomen in het ontwerp van de reactor.
PALLAS heeft alle functionele eisen geïnventariseerd en bij elkaar gezet in de zogenaamde Technical Requirements. Deze en alle stappen worden doorlopend afgestemd met de Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS). Ook wordt er tussendoor steeds getoetst op de laatste internationale regelgeving van de International Atomic Energy Agency (IAEA).
Beeldkwaliteitsplan
In 2017 is het Beeldkwaliteitsplan opgeleverd. Dit plan is kaderstellend en bepaalt in hoofdlijnen hoe het reactorgebouw eruit komt te zien. Hierbij is de mening van omwonenden meegenomen.
Infrastructuur
Het ontwerp omvat ook de infrastructuur zoals de koelwatervoorziening, aansluitingen, riolering etc. Daarnaast voorziet het in een goede logistiek tussen alle faciliteiten onderling, tussen de reactor en omliggende laboratoria en kantoorruimtes.
Ook de infrastructuur tijdens de bouw komt aan bod. Er moet bijvoorbeeld ruimte zijn voor de bouwketen, het bouwverkeer, de parkeerplaatsen voor bouwmedewerkers en de opslag van materialen. De dagelijkse gang van zaken op het terrein en in de omgeving mogen zo min mogelijk door deze tijdelijke faciliteiten beïnvloed worden.